بازپ‍‍ژوهی نظریة تعمیم زکات از نظر امامیه

نویسندگان

  • سید محمد رضا امام استادیار دانشگاه تهران
  • سید یوسف علوی دانشجوی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

فقیهانی که به انحصار وجوب زکات در اجناس نه‌گانه قائل هستند برای اثبات مدعای خود به روایات، اجماع و عموم برخی از آیات استدلال کرده‌اند. از سوی دیگر, پیروان نظریه تعمیم نیز به روایات و دلیل عقل، استناد جسته‌اند که ادله آنان از سوی مخالفان مورد انکار و رد قرار گرفته است. به ویژه آن که خواسته یا ناخواسته در گرداب قیاس نیز گرفتار شده‌اند. در این نوشتار علاوه بر نقد و بررسی مجدد ادله طرفین، استدلال قائلین به تعمیم، به دلیل ناسازگاری با ادله متواتر و منصوص و نیز نیافتن چاره و توجیهی منطقی و اصولی برای آن، مردود دانسته شده است، اما با ملاحظة رویکرد این جستار که ارائه ساز و کاری جدید برای حل مشکل پیش رو است، به موازات رد نظریه، تعمیم نظریه‌ای میانی پیشنهاد شده است که به نظر می‌رسد تنها راه برون‌رفت از تعارض ادله و کشمکش دیرینه و به ظاهر لاینحل باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازپژوهی ماهیت جرم سب‌النبی در فقه امامیه

یکی از بحث‌های فقیهان در «کتاب الحدود»، سب‌النبی یا همان توهین به پیامبر(ص) است. روایات این باب، به‌شرط ایمن بودن شنونده از ضرر جانی، مالی و عِرضی، بر وجوب قتل مرتکب آن اتفاق دارند. بسیاری از فقیهان نیز بر این مسئله ادعای اجماع نموده‌اند؛ البته، حدی یا تعزیری بودن این حکم موردِتردید است. مشهور فقیهان از دیرباز این مسئله را در «کتاب الحدود» بحث نموده‌اند و ظاهراً آن را از باب حد می‌دانند. باوجود ای...

متن کامل

بازپژوهی امکان و روایی انتشار اکاذیب از دیدگاه فقه امامیه

امروزه انتشار اکاذیب در رسانه به عنوان نهاد اصلی نمایشگر مواضع دینی حکومت اسلامی از حالت سادۀ گذشته، فراتر رفته و صرفاً با مراجعه به آنچه در کتب فقهی در زمینه کذب و دروغ گویی و یا حتی مفاهیم ضاله مطرح گردیده که ناظر به فضای ارتباطات فردی و شخصی است، نمی توان به تبیین حکم شرعی و تحلیل فقهی همه جانبه این مسئله به خصوص در فضای رسانه های گروهی، نائل شد. مقالۀ حاضر در پاسخ به چالش هایی که در باب تروی...

متن کامل

بازپژوهی احکام فقهی نظر

چکیده: شارع مقدس برای نگاه به عنوان فعلی از افعال انسان احکام تکلیفی مختلفی وضع کرده است .لذا با توجه به شرایطی که در جامعه امروزی مشاهده می شود انسانها برخورد و تعاملات مختلف با یکدیگر دارند و باید حدود نگاه های حلال و حرام مشخص شود تا در شرایط متفاوت انسانها نحوه برخورد با نامحرمان را بدانند .از این رو در این تحقیق محدوده های اقسام نگاه شرح داده شده است و اینکه نگاه با قصد و نیت اثرات نامطلو...

15 صفحه اول

نظریه تعمیم متعلقات زکات در فقه امامیه و جایگاه آن در منابع مالی حکومت اسلامی

پژوهشگر در این تحقیق کوشیده است با بررسی و تبیین مفهوم زکات، تعریف درست ودقیقی از آن ارائه نماید. سپس با تبیین مبانی نظریه انحصار زکاه در موارد نه گانه و ضمن نقد آن، مبانی و ادلّه نظریه تعمیم را به استناد کتاب، سنت و عقل ارائه نماید. وی در حل تعارض بین روایات متعارض نقل شده، از میان راه حل های چهارگانه حل تعارض (شامل حمل بر استحباب نمودن اخبار عدم انحصار، تقیّه، حکومتی بودن تعیین متعلّقات زکات و ...

تحلیل نظری زکات و بررسی امکان تعمیم دامنه اموال مشمول زکات

گرچه همه مذاهب پنجگانه در اصل وجوب زکات متّفق­القول هستند، امّا نظرات و دیدگاه­های آن­ها درباره سعه و ضیق موارد زکات که موجب وفور اموال زکوی یا کمی آن می­شود، مختلف است. برخی از مذاهب آنرا منحصر در موارد نه­گانه    می­دانند و برخی دیگر آنقدر توسعه می­دهند که شامل هر مال با ارزش می­شود. از اینرو، انتخاب رأی فقهی می­تواند اثر مهمّی روی افزایش یا کاهش عایدات زکات و در نتیجه زدودن فقر از چهره جامعه اس...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 40  شماره 1

صفحات  -

تاریخ انتشار 2008-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023